خوش شانسی شما به عنوان دانشجوی مهندسی شیمی در این است که این رشته به دلیل ماهیت آن طیف وسیعی از تیپ های شخصیتی و استعدادها را پوشش می دهد. ابتدا نگاهی به زمینه های اشتغال مهندس شیمی بیاندازیم:
زمینه های اشتغال فارغ التحصیلان مهندسی شیمی
۱- استخدام در یک شرکت فنی مهندسی که کارش بیشتر طراحی و تامین مفاد پیمان های ساخت و راه اندازی است مثل شرکت هایی چون OIEC، نارگان. ناموران، چگالش، سازه و … یک مهندس شیمی در این شرکت ها باید به اتکای دانشی که از دروسی چون موازنه، سیالات، حرارت، جرم ، استاتیک و … به دست آورده بر مبنای استانداردهای شزکتی یا بین المللی نسبت به طراحی یک تجهیز یا بخشی از واحد باید اقدام کند. در این کارها عمدتا دقت در محاسبات، داشتن حس مهندسی و قضاوت درست در مورد کمیت ها، توان بالا در استدلال منطقی و وسعت ارتباطات(تسلط به زبان عمومی و تخصصی) منجر به موفقیت می شود.
۲- استخدام در شرکت های دانش بنیان که عمدتا بر روی تجاری سازی فرایندها یا تولید کاتالیزورها کار می کنند و مبنای کار آنها تحقیق و توسعه هدفمند است و عمدتا کارها به صورت تجربی انجام می شود. در این کار مهندس شیمی باید از جنبه محضی علم خود استفاده کند و در کار خود خلاقیت و نوآوری به خرج بدهد و راه هایی را امتحان کند که لزوما امتحان نشده اند. تمرکز و اصالت دهی به علم و استمرار و داشتن انگیزه و باور لازمه موفقیت در این موقعیت کاری است.
۳- استخدام در شرکت های خدمات مهندسی که به ارائه خدماتی چون ممیزی انرژی، طراحی های سفارشی، مطالعه توجیه پذیری طرح ها، رفع معضلات تولید و … می پردازند. در این کار مهندس شیمی با چالش بیشتری دست و پنجه نرم می کند. لذا روحیه جنگندگی و از همه بیشتر انعطاف و همراهی با دیگر اعضای گروه و همکاران (روحیه کار تیمی) به شدت لازم و ضروری است.
۴- استخدام در شرکت های تولید کننده تجهیزات اعم از کوره، مبدل، شیر و … در این کارها معمولا وظایف، روتین و از پیش تعیین شده بوده و منظم بودن و دقیق بودن لازمه موفقیت می باشد.
۵- استخدام در شرکت های پیمانکاری که نقش اجرا را بر عهده دارند در این کارها مهندس شیمی در هر پروژه ممکن است با شرایط جدیدی برای یک کار ثابت و حتی ساده که در آن تجربه دارد مواجه شود. مهندس شیمی در این کار باید از قوه تخیل و تصمیم گیری سریع برخوردار بوده و ضمنا کمی محتاط باشد و بی گدار به آب نزند. اگر چه ممکن است خلاقیت نقشی در این کار داشته باشد ولی تجربه در این کار حرف اول را می زند و این کار به مهندسین جوان توصیه نمی شود.
۶- استخدام در شرکت های تولید مواد شیمیایی و پتروشیمیایی مانند پتروشیمی ها، پالایشگاه ها، کارخانجات صنایع غذایی، دارویی و .. و کار در یکی از بخش های
- بهره برداری- اتاق کنترل
- مهندسی فرایند
- برنامه ریزی تولید
- واحد ایمنی
- واحد تحقیق و توسعه
استخدام در این شرکت ها نقاط ضعف و قوتی به همراه دارد. دچار روزمرگی شدن، کار روتین بدون خلاقیت، مسئولیت بالا، کار در محیط خطرناک و ناسالم به لحاظ شاخص های سلامت، شرایط سخت کاری همه و همه می تواند منجر به انصراف کسی شود که برای آن کار استراتژی مناسب نداشته یا ویژگی های شخصیتی اش متناسب با الزامات و شرایط کار نباشد.
۷- استخدام در شرکت های آموزشی
کار به عنوان مدرس در مهندسی شیمی معمولا برای افرادی که قبلا محیطهای صنعتی را تجربه نکرده اند خیلی مزیت محسوب نمی شود مگر اینکه مخاطبین دانشجویان آن رشته باشند بالطبع تدریس یک نرم افزار تخصصی مثل PHAST بدون ارائه و حل مثالهای صنعتی جذابیت خاصی برای مخاطب شاغل در صنعت ایجاد نمی کند. لذا داشتن تجربه صنعتی یا کاری و انتخاب نرم افزار کاربردی در کنار تلاش برای بازاریابی مناسب و ارائه مطلب به بهترین نحو آن در کنار کسب توانمندی ها و مهارتهای لازم در خصوص فن بیان و کلاس داری برای موفقیت در این کار امری ضروری است. شما باید برای این کار ساخته شده باشید که در این کار موفق شوید.
۸- استخدام در شرکت های بازرگانی
اگر شما دارای شم اقتصادی خوبی هستید یا در یک خانواده بازاری بزرگ شده اید و اتفاقا به مهندسی شیمی و سبک زندگی شغلی استخدام علاقمند هستید شما گزینه مناسبی برای درخشش به عنوان کارمند شرکت های بازرگانی فعال در حوزه واردات یا صادرات کالا یا مواد مرتبط به صنعت شیمی و پتروشیمی مثل شرکت بازرگانی پتروشیمی هستید.
۹- استخدام در پژوهشگاه ها و دانشگاه ها
علاقه به تحقیق و پژوهش، اصالت دادن به علم و اهل مطالعه و آزمایش بودن می تواند یک مهندس شیمی را متقاعد به ادامه تحصیل و نشر آثار خود در قالب مقالات و نهایتا جذب در مراکز علمی پژوهشی مثل دانشگاه ها و پژوهشگاه ها کند. ادامه تحصیل با هدف حرکت در مرزهای دانش برای مهندسین شیمی که از تمرکز کافی، تفکر طولانی مدت و توانایی کسب اطلاعات از طریق پتانسیل های شهودی می تواند گزینه مناسبی باشد.
۱۰- خویش فرمایی
انتخاب یک شغل اعم از تولیدی یا خدماتی که در بازار مهندسی شیمی فراوان وجود دارد و کار کردن برای خود می تواند گزینه مهندسی باشد که قبلا تجربیات کافی در این فضا کسب کرده است. معمولا کسانی در این عرصه موفق می شوند که قواعد بازار را می شناسند و به خوبی می توانند با دیگران ارتباط موثر ایجاد کرده و رقبا را تحلیل کنند.
۱۱- کارآفرینی
ممکن است شما نیازی در اطراف خود ببینید که بتوانید با یک روش خلاقانه آنرا به یک فرصت درآمد زایی تبدیل کنید این کسب و کار می تواند در فضای تولیدی یا خدماتی باشد. نو بودن ایده، استقبال بازار، توان شما در بازاریابی و متقاعد کردن مشتری و سخت رویی از ویژگی های مهمی است که برای طی کردن راه طولانی از ایده تا سب و کار لازم است.
تقسیم بندی ماهیتی کارهای مهندسی شیمی
همانطوری که ملاحظه می کنید نقش هایی که یک مهندس شیمی می پذیرذ را می توان به طور کلی به صورت زیر تقسیم بندی نمود:
۱- محقق: که می تواند هم به صورت تئوری و مدلسازی باشد و هم به صورت کار تجربی و آزمایشگاهی باشد.
۲- بهره بردار: برخی مهندسین شیمی به کار در کنترل فرایند در جاهایی چون اتاق کنترل مشغول می شوند.
۳- مجری یا پیمانکار: کار در حوزه تعمیرات و نگهداری، ساخت تجهیزات، پیمانکاری خطوط لوله و …
۴- طراح : طراحی تجهیزات و فرایندها برای واحدهای موجود یا واحدهای جدید
۵- مدیر: راهبری، تقسیم کار و جهت دهی به فعالیت اعضای تیم در کنار تحلیل کار
۶- مذاکر کننده: متقاعد کردن خریدار یا کارفرما برای گرفتن پروژه یا توجیه راه حلی که می تواند منجر به بهبود در واحد شود از وظایف مذاکر کننده است
کدام نقش برای شما مناسب تر است؟
حالا ما برای تشخیص اینکه هر فردی برای چه کاری مناسبتر است باید دنبال ابزار علمی چون MBTI و تست هالند و تست هوش گاردنر برویم و در کنار آنها به مسائلی چون گذشته فرد، انباشتگی خانوادگی، باورها و روحیه فرد توجه کنیم تا بتوانیم نقشه مناسبی برای اشتغال او ترسیم کنیم.
با خواندن مطالبی که در این سایت آورده شده شما می توانید کلیتی در مورد خود به دست آورید. اگر شما درونگرا باشید به احتمال زیاد تحقیق و پژوهش که نیاز به تمرکز بالایی دارد می تواند گزینه جدی شما باشد اما اگر شما به شدت برونگرا هستید می توانید پژوهش را در لیست تان آخر بگذارید. اگر شما بیشتر منطقی و حسی هستید و نه شهودی و شمی بهتر است به کارهای مهندسی تجربه شده و کم ریسکتر بپردازید اما اگر شمی هستید می توانید با اطمینان خاطر بیشتری وارد حیطه خود اشتغالی و کارآفرینی شوید یا حداقل استراتژی کاری شما به اینجا ختم شود.
به تصویر زیر دقت کنید و شخصیتی که می تواند نماینده شما در مسیر شغلی تان باشد را مشخص کنید.
اطلاعات کمکی
شاید اطلاع از موارد زیر نیز بتواند به شما در ترسیم مسیر شغلی کمک کند:
۱- سئوال درست چیزی است که من از خودم باید بپرسم. آیا من قصد ادامه تحصیل دارم یا خیر؟ داخل یا خارج؟
۲- برای جواب دادن به سئوالهای خود بهتر است با افرادی که این راه ها را تا انتها رفته اند صحبت کنید پس فن برقراری ارتباط موثر چیزی هست که شما به شدت به آن نیاز دارید.
۳- مهندسی شیمی با سایر رشته ها به صورت زیر اشتراکاتی در مقاطع بالاتر دارد:
۱- مهندسی برق در گرایش کنترل و شبیه سازی
۲- مهندس مکانیک در مباحق مربوط به سیالات و حرارت اعم از طراحی خطوط لوله
۳- مهندسی پزشکی در مباحثی چون تولید پوست مصنوعی و دارو رسانی و …
۴- داروسازی در مبحث طراحی راکتورهای داروسازی یا مبدلهای ویژه
۵- …
۴- مباحث سطح اول و پیشرفته مهندسی شیمی در موضوعات زیر قابل بررسی است
۱- تولید کاتالیست
۲- طراحی فرایند
۳- ایمنی
۵- نوع کاری که مهندس شیمی انجام می دهد:
۱- محاسبات دستی یا نرم افزاری تخصصی
۲- برنامه نویسی
۳- تحقیق و پژوهش
۴- برقراری ارتباطاتت
۵- مطالعات بازار و بازرگانی
۶- کنترل فرایند در اتاق کنترل
۷- تصمیم گیری در شرایط بحرانی
۸- کارای تجربی و آزمایشگاهی
کلام پایانی
مهم این نیست که شما در چه رشته ای و تا چه سطحی تحصیل می کنید مهم داشتن یک استراتژی هوشمندانه است که به حرفه ای شدن و متمایز شدن شما ختم شود متمایز شدن شما طمانی اتفاق خواهد افتاد که بفهمید برای چه کاری ساخته شده اید.
برای مشاوره (حضوری یا غیرحضوری) در مورد ترسیم مسیر شغلی مناسب خود می توانید با شماره تلفن ۰۹۱۲۴۵۴۶۰۶۲ تماس حاصل فرمایید.
با آرزوی موفیت و حال خوش بالندگی
